poniedziałek, 27 kwietnia 2015

Your chess skill revealed - określenie elementów szachowych oraz wiedzy zawodnika (3)

Jest wiele elementów, które trzeba znać i opanować, aby dobrze lub bardzo dobrze grać w szachy. Kontynuujemy wymienianie tych elementów na które składają się szachowe umiejętności. Jeśli zawodnik legitymuje się wysoką kategorią oraz ma "niezłego szachowego skila", to jakie tematy i elementy szachowej edukacji powinien (czy wręcz musi?!) znać oraz skutecznie stosować na szachownicy? Temu właśnie będzie służyć ta seria - zaprezentujemy i wyjaśnimy w niej podstawy związane z różnymi tematami, które są chlebem powszednim dla trenerów, istotnym materiałem dla instruktorów... i niekiedy czarną magią dla amatorów (nie wspominając o rodzicach czy kibicach).

1. PODSTAWY TAKTYKI (wiedza)
a) motywy taktyczne [1-5]
b) motywy taktyczne [6-10]
c) motywy taktyczne [11-15]
d) motywy taktyczne [16-20]
e) motywy geometryczne
f) poświęcenie materiału
g) kombinacja

2. PODSTAWY STRATEGII (wiedza)
a) rozwój figur
b) kontrola i znaczenie centrum
c) bezpieczeństwo króla
d) wymiana figur i pionów
e) linie

3. TEORIA SZACHOWA (wiedza)
a) najkrótsze (najszybsze) maty
b) mat głupca i mat szewski
c) podstawowe schematy matowe
d) słynne krótkie partie
e) błędy debiutowe

4. PODSTAWY GRY KOŃCOWEJ (wiedza)
a) wolny pion
b) kwadrat przemiany piona
c) opozycja
d) pola krytyczne
e) zugzwang
f) rodzaje pionów
g) K+p vs K

5. GRA TURNIEJOWA (wiedza)
a) przygotowanie do partii
b) przygotowanie do zawodów
c) radzenie sobie ze stresem
d) wnioski z partii
e) wnioski z zawodów
f) korekta błędów i analiza partii
g) realizacja i modyfikacja planu
h) końcowa ocena uzyskanego wyniku


1. PODSTAWY TAKTYKI (umiejętności)
a) omówienie motywów taktycznych [1-5] podwójne uderzenie (podwójny atak), odciągnięcie, zaciągnięcie, wieczny szach, pat
b) omówienie motywów taktycznych [6-10] zwolnienie (oswobodzenie) linii lub pola, odkryty atak, odkryty szach, podwójny szach, przesłona
c) omówienie motywów taktycznych [11-15] związanie, szpila, rentgen, słabość 1(8) linii, wtrącony ruch
d) omówienie motywów taktycznych [16-20] blokada, zamykanie figury, usunięcie obrońcy, desperado, przeciążenie
e) czym są motywy geometryczne oraz jak je rozpoznawać i wykorzystywać
f) co to jest poświęcenie materiału, po czym rozpoznać niepoprawne poświęcenie
g) czym jest kombinacja i jak odróżniać kombinacje poprawne od niepoprawnych

2. PODSTAWY STRATEGII (umiejętności)
a) na czym polega rozwój figur, jaką funkcje ono spełnia
b) kontrola i znaczenie centrum - możliwości kontroli centrum
c) bezpieczeństwo króla - jak zabezpieczyć i chronić króla
d) wymiana figur i pionów - kiedy wymieniać a kiedy unikać wymian
e) linie - poziome, pionowe i przekątne; linie otwarte, półotwarte i zamknięte

3. TEORIA SZACHOWA (umiejętności)
a) najkrótsze (najszybsze) maty - jakie są warunki wykonania takich matów, kiedy należy je stosować i jak się przed nimi bronić
b) mat głupca i mat szewski - dziecięce maty i ich rodzaje
c) podstawowe schematy matowe - czym jest schemat matowy i ile trzeba znać takich schematów
d) słynne krótkie partie - czym jest miniatura, jak unikać szybkich porażek
e) błędy debiutowe - po czym odróżnić dobry ruch od błędu w debiucie, jak wykorzystywać takie błędy oraz jak ich unikać

4. PODSTAWY GRY KOŃCOWEJ (umiejętności)
a) wolny pion - czym jest, jak powstaje i jakie są jego możliwości
b) kwadrat przemiany piona - czym jest, jak go rozpoznać i co to nam daje
c) opozycja - czym jest opozycja i jakie są jej rodzaje, czemu służy opozycja
d) pola krytyczne - od czego zależą pola krytyczne i po co o nie walczymy
e) zugzwang - czym jest i dla kogo korzystne jest jego zdobycie
f) rodzaje pionów - izolowane, zdwojone, strojone, odstałe, wiszące, zablokowane i wolne
g) K+p vs K - podstawowa końcówka i zasady jej oceny oraz plan rozgrywania dla obu stron

5. GRA TURNIEJOWA (umiejętności)
a) przygotowanie do partii - na czym polega przygotowanie się do konkretnej partii
b) przygotowanie do zawodów - jak należy się przygotować do zawodów i czego unikać
c) radzenie sobie ze stresem - metody i techniki opanowywania negatywnych skutków stresu
d) wnioski z partii - co spowodowało końcowy wynik partii, czego nowego się nauczyłem, jak oceniam mój poziom gry i zaangażowania
e) wnioski z zawodów - co poszło dobrze a co źle, co zrobić, aby następnym razem poszło lepiej, jakie są moje aktualne największe słabości a co stanowi największą siłę (potencjał)
f) korekta błędów i analiza partii - co i jak należy poprawić, jak analizować partie, czemu służy analiza
g) realizacja i modyfikacja planu - na ile udało się zrealizować plan i osiągnąć zaplanowany cel, jakie trzeba wprowadzić zmiany do planu, na które elementy należy zwrócić szczególną uwagę
h) końcowa ocena uzyskanego wyniku - na ile uzyskany wynik odpowiada naszym możliwościom, gdzie była możliwość polepszenia wyniku, o czym mówi nam aktualny wynik i jak ma się do wcześniejszych rezultatów

Dla kogo jest przeznaczony ten zestaw elementów szachowej wiedzy i możliwe pytania (zadania) mające określić umiejętności zawodnika? Myślę, że te elementy powinny być opanowane przez każdego zawodnika, który chce powiedzieć, że w pełni opanował podstawowe zasady gry w szachy. Najczęściej odpowiada to poziomowi średniej piątej (lub słabszej czwartej) kategorii (zwłaszcza jeśli zawodnik trochę zdążył pograć w szachy). Tak więc można określić to jako niezbędne minimum dla poziomu zawodnika 1200-1400. Zwykle na opanowanie tych tematów wystarcza około 24-30 godzin zegarowych (tzn. około 32-40 zajęć 45-minutowych).

Warto pamiętać, że jest to jedynie przykładowy zestaw zagadnień (pytań), więc każdy może sobie samodzielnie ułożyć pytania (zagadnienia) testowe - w zależności od potrzeb uczestników oraz ich możliwości (chodzi także o metody, narzędzia oraz techniki pracy jak i czas przeznaczony na dane zajęcia).

Brak komentarzy:

Prześlij komentarz