Fascynujące i skomplikowane tematy - czyli rozważania o szachach na dłuższy okres czasu

Poniżej podaję 3 tematy, które od pewnego czasu "chodzą za mną". Nie są to tematy ani łatwe ani szybkie, jednak na pewno mogą być bardzo interesujące. Przyznam, że powinienem zlecić napisanie o tych tematach innym specjalistom, jednak chce sam spróbować swoich sił (nawet jeśli będzie to nie tak wysokich lotów).

Zobaczmy zatem jakie tematy mnie obecnie nurtują. Jak na razie (w najbliższym okresie) będę starał zająć się opisywaniem: przewagi, oceny pozycji oraz planu. Oto jakie zagadnienia udało mi się znaleźć, które mogą być ciekawie powiązane z powyższymi tematami.

Przewaga - czym w ogóle jest przewaga, jakie mamy rodzaje przewagi, na czym polega realizowanie przewagi czy też co robić, aby uzyskać przewagę, jaka przewaga jest kluczowa (krytyczna) a jaka nie (i kiedy), jakie zalety ma posiadanie przewagi, czym jest tak zwane gromadzenie przewagi i na czym polega zamiana przewagi. Myślę, że to najważniejsze zagadnienia związane z tym terminem. Na pewno będzie możliwość nieco dokładniejszego przyjrzenia się tym tematom.

Ocena pozycji - czym jest, z czego (z jakich elementów) się składa, od czego zależy trudność i jakie najczęstsze popełniamy błędy w ocenie pozycji, kiedy ocena pozycji nie jest możliwa do dokładnego podania (oszacowania), dlaczego różni autorzy podają różną ilość elementów oceny pozycji, jakie są wspólne elementy dla wszystkich autorów, jakie czynniki przyspieszają prawidłową ocenę pozycji, czy ocena pozycji jest tym samym co plan, czy warianty mogą (powinny) zmienić ocenę pozycji, jaką literaturę (oraz ćwiczenia) można polecić do studiowania tematu oceny pozycji, jak komputery oceniają pozycję (na jakie elementy zwracają uwagę), czy zawsze trzeba brać pod uwagę wszystkie elementy oceny pozycji, jak ustalić które elementy pozycji są bardziej istotne od pozostałych, jaki jest związek pomiędzy doświadczeniem, intuicją a szybkością i prawidłowością oceny pozycji, dlaczego początkujący gracze nie zawracają sobie głowy tym tematem, czy można dobrze oceniać pozycję bez uwzględniania kluczowych pozycji oraz planu, czy lepsza jest słowna czy liczbowa ocena pozycji, czy wszyscy gracze tak samo oceniają pozycję (w czym tkwi różnica w ocenie pomiędzy graczami na danych poziomach), po czym można rozpoznać pozycje, których ocena pozycji jest bardzo trudna lub niemożliwa do podania.

Plan - czym w ogóle jest plan, jakie są jego rodzaje i po czym rozpoznać dobry plan od złego, czy i w jaki sposób plan jest związany z oceną pozycji, czy tworzenie planu jest ważne, czy można grać bez planu i jakie są tego skutki, od czego zależy trudność w znalezieniu planu, jaki jest związek planu z teorią szachową zawartą w literaturze, jaką literaturę (oraz ćwiczenia) można polecić do studiowania tematu tworzenia planu, czy znalezienie planu bez oceny pozycji jest trudne albo niemożliwe, jak najlepiej ilustrować plan (słownie, liczbowo albo rysunkami), jakie elementy powodują to, że zrealizowanie naszego planu nie jest możliwe, czy plan i strategia są tym samym, kiedy i jak często trzeba robić plany, po czym poznajemy, że realizacja planu będzie niemożliwa, czy zawsze trzeba trzymać się jednego (ustalonego) planu, czy wskazane jest tworzenie wielu planów czy wystarczy jeden, czy plan wynika z istoty pozycji czy można (trzeba) tworzyć plan według własnych potrzeb, czy można zaplanować całą grę od początku, kiedy tworzenie planu jest niewskazane, czy trzeba odgadywać plany przeciwnika czy tylko wymyślać i realizować własne.

Od razu dodam, że niektóre z w/w tematów zostały już opisane na blogu, a dodatkowo zaznaczam, że opisanie wszystkich powyższych tematów (nie tylko podstawowych zwrotów) może być nie tylko bardzo trudne, ale także czasochłonne (albo po prostu niemożliwe). Nie obiecuję zatem, że opisze je wszystkie, lecz raczej to, że będę się starał więcej pisywać na ich temat. Na ile się to uda... zobaczymy w ciągu najbliższego roku. Nie trzeba zaznaczać, że obecnie jest naprawdę stosunkowo dużo literatury na powyższe tematy. Gdybym był trenerem, to bym was odesłał do konkretnej literatury... i miałbym z głowy pisanie o tym wszystkim. Jednak rozumiem, że nie tędy droga (nie każdy z was ma możliwość zakupu literatury, niektórzy chcą zobaczyć jak będę przedstawiał kolejne zagadnienia, nie każdy potrafi czytać książki w obcym języku, itp.).

Jeśli macie swoje propozycje związane z tematami, które mogą być dla was wyjątkowo ważne czy też fascynujące... i chcecie się nimi podzielić albo chcecie coś dorzucić do trzech wyżej wymienionych, to zapraszam do wymienienia się swoimi przemyśleniami (klikamy w komentarz poniżej i piszemy).