Dzisiaj kolejna część dotycząca opracowania planu pracy i wykorzystanie narzędzi do realizacji celu. W końcu im lepiej opracujemy nasz plan tym większa szansa, że uda nam się osiągnąć nasz cel, prawda?
Jeśli już podjęliśmy decyzję, a następnie i nastąpiło określenie celu wraz ze sposobami jego weryfikacji, to teraz kolej na plan pracy i ustalenie niezbędnych elementów, które musi on zawierać, aby jego realizacja zakończyła się sukcesem.
Celem jest uzyskanie poziomu gry określonego jako 2000 (1 kategoria). Należy zatem poszukać w literaturze opisu poziomu gracza, który osiągnął taki poziom. Od razu zaznaczę, że nie mam na myśli poziomu 2000 ELO (ranking międzynarodowy), tylko poziom 2000 (generalny).
Następnie trzeba znaleźć (ewentualnie zakupić lub wydrukować) opis programu szkolenia na 1 kategorię (poziom 2000) lub też samodzielnie sobie go opracować. Dobrze jest bowiem wiedzieć jaki zakres tematyczny i jakie umiejętności powinien posiadać zawodnik, którego określamy mianem gracza pierwszej kategorii.
Jest wiele różnych pozycji, które opisują w jaki sposób należy trenować, aby osiągnąć dany poziom. Wymienię najbardziej mi znaną listę pozycji, które uważam za wartościowe.
Po polsku można polecić serię książek opracowanych przez Bogdana Zerka na dowolny poziom (od 3 kategorii do kandydata na mistrza). Są to następujące tytuły:
"Program szkolenia szachistów na III, II, I kategorię" - opracowane na podstawie programu W. E. Goleniszczewa (jako 3 osobne książki). Ponadto jest także dostępne 5 tomów "Programu szkolenia szachistów na kandydata na mistrza" (część I, II, III, IV i V - B. Zerek)
Warto zaznaczyć, że są to programy przeznaczone głównie dla instruktorów i nauczycieli szachów, a nie pełne podręczniki (jak poniższa seria Sławina). Zwykle mają one od 120 do 160 stron i stanowią przede wszystkim pomoc dla osób prowadzących zajęcia. Należy traktować je jako spis zagadnień obowiązujących na danym poziomie wraz z ukazanym 1-2 przykładami. Jest to bardzo dobry punkt wyjścia, ale przerobienie takiego programu (a nawet kilku) na pewno nie gwarantuje osiągnięcia poziomu 2000.
Po rosyjsku jest znakomita seria 12 zbiorów autorstwa Józefa Sławina; [w oryginale: И. Л. Славин - Учебник-задачник шахмат. Книга 1-12], która przygotowuje szachistę od poziomu 1000 (zupełny brak wiedzy o szachach) do poziomu 2000-2100 (dobra 1 kategoria). Minusem oczywiście jest język rosyjski, gdyż obecnie niewiele osób go zna i używa. Niemniej te książki mogą być studiowane od dowolnego poziomu i uważam, że jest w nich wszystko to co najważniejsze, aby osiągnąć zrozumienie i poziom szachowy 2000. Być może dodanie informacji, że każdy z tomów ma po blisko 300 stron - będzie przekonującym argumentem, że nie jest to jedynie ogólny program zajęć, lecz wyjaśnione całe lekcje wraz z przykładami i zadaniami domowymi. Na 3500 stronach zostało opracowanych wiele tematów a także umieszczonych kilka tysięcy przykładów i zadań domowych (w postaci diagramów).
Natomiast po angielsku najlepszą znaną mi serią książek, które mają zadanie doprowadzić do poziomu 2000 (a nawet 2100) jest seria 9 książek GM Artura Jusupowa (ostatnia z książek ma zostać wydana nie później niż do grudnia 2012 roku). Każda z pozycji ma od 260 do 300 stron, a więc w sumie mamy do dyspozycji niemal 2700 stron! Warto jeszcze podkreślić, że jest ona adresowana dla graczy od poziomu 1500, więc dobrze jest już mieć opanowane podstawy, gdy będziemy przerabiali poszczególne jej części. Wielkim plusem jest natomiast to, że autor ma bardzo duże doświadczenie szachowe oraz trenerskie i fakt, że wydanie tej serii w języku angielskim znajdzie wielu odbiorców chętnych, aby popracować nad podniesieniem swojego poziomu.
http://www.qualitychess.co.uk/docs/14/artur_yusupovs_awardwinning_training_course/
Powyższe opracowania są sprawdzonymi w praktyce pozycjami, więc można je śmiało nazwać profesjonalnymi narzędziami doskonalenia szachowego. Ideałem byłoby zebranie wszystkich tych pozycji i na ich podstawie opracowanie 20 tomów (wraz z zadaniami domowymi, każdy po 250-300 stron), które gwarantowałyby PEŁNY zakres wiedzy obowiązującej zawodnika mającego szczycić się poziomem dobrej 1 kategorii (czyli poziom 2000).
Zakładając, że mamy powyższą serię (tą nieistniejącą, która zawiera 20 tomów po 300 stron każdy) wystarczy ułożyć plan pracy i go po prostu realizować.
Na czym polega ułożenie planu pracy? Trzeba w nim zawrzeć odpowiedzi na następujące pytania:
1. Co jest głównym celem i jakie są szczegółowe cele oraz jakie są etapy jego realizacji?
2. W jaki sposób będziemy realizowali ten cel i co jest nam potrzebne do jego realizacji?
3. Jak będziemy monitorowali (sprawdzali) etapy realizacji zakładanego celu?
I tutaj przykład:
Celem głównym jest oczywiście uzyskanie poziomu 2000. Natomiast jednym z celów szczegółowych jest przeczytanie (przerobienie) 6000 stron konkretnej szachowej wiedzy w ciągu 3 lat. Szczegółowy cel to realizacja poszczególnych etapów (czyli po kilku miesiącach trzeba wykazać, że przeczytaliśmy zakładaną ilość stron). Etapu realizacji to przejście od pierwszego do ostatniego (zakładając, że jest ich 6 i każdy trwa pół roku, to na każdy przypada średnio 1000 stron szachowej wiedzy do przerobienia).
Realizacja powyższego celu będzie polegała na przyswojeniu materiału poprzez sesje czytania (założmy, że będzie to 5 razy w tygodniu po 1,5-2 godziny) odbywające się kilka razy w każdym tygodniu (codziennie za wyjątkiem weekendów). Potrzebne będą książki (jedna z wymienionych serii), szachy i szachownica oraz miejsce (i wyznaczony wolny czas w danym dniu i każdym tygodniu) w którym będziemy mogli czytać i przyswajać kolejne porcje wiedzy.
Z kolei monitoring będzie polegał na tym, że założymy sobie specjalny zeszyt (notatnik) w którym będziemy zapisywali ile stron wiedzy (i w jakim czasie) za każdym razem udało nam się przyswoić. Dodatkowo będziemy mieli określone w każdym tygodniu średnią ilość stron, którą powinniśmy (musimy) przerobić, aby być coraz bliżej realizacji zakładanego celu. Oprócz tego mając określone etapy pracy (przykładowo każdy etap to pół roku czasu) będziemy mogli sprawdzać czy pracujemy w odpowiednim tempie.
Poza tym stale należy sprawdzać czy nie jest konieczna modyfikacja celu lub też procesu. Jeśli będzie to konieczne i będzie zbliżało nas do osiągnięcia głównego celu, którym jest uzyskanie poziomu gry 2000, wówczas należy wprowadzić odpowiednie poprawki. Przykładowo okazało się, że zamiast 6000 stron wystarczy nam 5000 (wówczas wybieramy te 1000, które możemy odrzucić) albo też okazuje się, że mamy elektroniczną wersję tych materiałów i szachownica (realna) nie jest już konieczna. Może także być tak, że dane zadania (które są wydrukowane w książce jako przykłady do samodzielnego przerobienia) będziemy mieli możliwość rozwiązywania na współczesnych cudach techniki (takich jak tablet/Ipad/e-czytnik), wówczas należy zmodyfikować nasz plan. W ten sposób znacząco przyspieszymy proces i jakość nauki, a więc nasz cel będzie mógł zostać dużo szybciej zrealizowany.
Oczywiście oprócz przyswajania teorii także konieczne jest opracowanie planu pracy (celu szczegółowego, którego realizacja wpływa na efekt końcowy) dotyczącego praktycznej części. Chodzi tutaj przede wszystkim o to ile partii rozgrywamy: gdzie, z kim, w jaki sposób, jak często, na jaki czas i co ma być celem tych ćwiczeń. Dodatkowo nie należy zapominać o treningu praktycznym w postaci wykorzystania interaktywnych programów treningowych dotyczących doskonalenia swoich umiejętności w części debiutowej, końcowej czy też gry środkowej. No i także programy grająco-analizujące, które mogą służyć pomocą w analizie oraz jako sparing partner.
Dla każdej z tych części warto opracować osobny plan, tak aby potem patrząc na całość widzieć jak realizacja poszczególnych celów szczegółowych będzie wpływała na osiągnięcie celu głównego. Przykładowo po rozegraniu partii okazało się, że nie wiem w jaki sposób wygrać końcówkę hetman przeciwko wieży. Szukam zatem w podręczniku tematu realizacji przewagi w końcówkach i następnie czytam na czym polega cała sztuka. Jak już jestem pewien, że zrozumiałem wykład z książki, to następnie przystępuję do sprawdzenia i utrwalenia wiedzy teoretycznej i przełożenie jej na umiejętności praktyczne. Ustawiam w programie pozycje (najpierw te z książki, a potem losowe) w której jest hetman przeciwko wieży... i sprawdzam czy potrafię doprowadzić do mata. Następnie robię analizę partii (najpierw bez używania silnika i tablic końcówek) i sprawdzam na ile rozumiem popełniane błędy (gdy jeszcze nie wiedziałem w jaki sposób należy realizować przewagę). W ten sposób (rozegranie partii) znajdujemy nasze słabe strony (miejsca w których popełniamy błędy), a następnie (poprzez teorię popartą ćwiczeniami) korygujemy je. I tak w nieskończoność lub do momentu, gdy uznamy, że nasz poziom jest wystarczający i nie potrzebujemy dalej go podwyższać.
Dla osób zainteresowanych poszerzeniem tematu proponuję takie oto opracowania - różnej jakości i różnego kalibru (od graczy poziomu 1600 do mistrza Fide). Artykuły zostały specjalnie dobrane, aby pokazać szerokie spektrum poglądów i wizji tego co jest ważne, na co zwracać szczególną uwagę i czego warto unikać. Niektóre są bardzo krótkie (3-5 minut czytania), lecz są i takie, których lektura może nieco bardziej wciągnąć (chociażby pierwszy, czwarty i ostatni) oraz pobudzić do własnych przemyśleń.
1) Mistrz Fide prezentuje krótki opis programu, który jest adresowany do graczy poziomu 1400-1600.
FM Tiger Lilov: An Optimal Self-Preparation Program for 1400 – 1600 USCF Rated Players
http://www.chess.com/article/view/an-optimal-self-preparation-program-for-1400-ndash-1600-uscf-rated-players
2) Autor bloga (strony) beginchess na co warto zwrócić uwagę przy nauce szachów (jako formie postępu).
These Things Take Time : The Challenges Adults Face When Learning Chess
http://beginchess.com/2009/07/05/challengesofanadultlearningchess/
3) Girish Sastry opisuje jakie strategie powinien wykorzystywać gracz o rankingu w przedziale 1600-1800, który chce polepszyć swoją grę.
Chess: What strategies should an intermediate chess player study to improve?
http://www.quora.com/Chess/What-strategies-should-an-intermediate-chess-player-study-to-improve
4) Todd Bardwick (znakomity nauczyciel szachowy w stanie Colorado w USA) opisuje rozkład rankingu i postępu szachowego.
Observations about Chess Rating Distribution and Progression by NM Todd Bardwick
http://www.coloradomasterchess.com/Informant/Ratings%20and%20Expectations.htm
5) Dwóch autorów - Atkins i Kreider, opisują swoją wizję tego na czym polega droga postępu w szachach (także do poziomu około 2000). Jest to dość ciekawy artykuł pokazujący na co warto zwrócić uwagę i jakich najczęściej popełnianych błędów należy unikać.
The Path to Improvement by Kelly Atkins with S. Evan Kreider
http://www.chessville.com/instruction/instr_gen_path_to_improve.htm
Jeśli już podjęliśmy decyzję, a następnie i nastąpiło określenie celu wraz ze sposobami jego weryfikacji, to teraz kolej na plan pracy i ustalenie niezbędnych elementów, które musi on zawierać, aby jego realizacja zakończyła się sukcesem.
Celem jest uzyskanie poziomu gry określonego jako 2000 (1 kategoria). Należy zatem poszukać w literaturze opisu poziomu gracza, który osiągnął taki poziom. Od razu zaznaczę, że nie mam na myśli poziomu 2000 ELO (ranking międzynarodowy), tylko poziom 2000 (generalny).
Następnie trzeba znaleźć (ewentualnie zakupić lub wydrukować) opis programu szkolenia na 1 kategorię (poziom 2000) lub też samodzielnie sobie go opracować. Dobrze jest bowiem wiedzieć jaki zakres tematyczny i jakie umiejętności powinien posiadać zawodnik, którego określamy mianem gracza pierwszej kategorii.
Jest wiele różnych pozycji, które opisują w jaki sposób należy trenować, aby osiągnąć dany poziom. Wymienię najbardziej mi znaną listę pozycji, które uważam za wartościowe.
Po polsku można polecić serię książek opracowanych przez Bogdana Zerka na dowolny poziom (od 3 kategorii do kandydata na mistrza). Są to następujące tytuły:
"Program szkolenia szachistów na III, II, I kategorię" - opracowane na podstawie programu W. E. Goleniszczewa (jako 3 osobne książki). Ponadto jest także dostępne 5 tomów "Programu szkolenia szachistów na kandydata na mistrza" (część I, II, III, IV i V - B. Zerek)
Warto zaznaczyć, że są to programy przeznaczone głównie dla instruktorów i nauczycieli szachów, a nie pełne podręczniki (jak poniższa seria Sławina). Zwykle mają one od 120 do 160 stron i stanowią przede wszystkim pomoc dla osób prowadzących zajęcia. Należy traktować je jako spis zagadnień obowiązujących na danym poziomie wraz z ukazanym 1-2 przykładami. Jest to bardzo dobry punkt wyjścia, ale przerobienie takiego programu (a nawet kilku) na pewno nie gwarantuje osiągnięcia poziomu 2000.
Po rosyjsku jest znakomita seria 12 zbiorów autorstwa Józefa Sławina; [w oryginale: И. Л. Славин - Учебник-задачник шахмат. Книга 1-12], która przygotowuje szachistę od poziomu 1000 (zupełny brak wiedzy o szachach) do poziomu 2000-2100 (dobra 1 kategoria). Minusem oczywiście jest język rosyjski, gdyż obecnie niewiele osób go zna i używa. Niemniej te książki mogą być studiowane od dowolnego poziomu i uważam, że jest w nich wszystko to co najważniejsze, aby osiągnąć zrozumienie i poziom szachowy 2000. Być może dodanie informacji, że każdy z tomów ma po blisko 300 stron - będzie przekonującym argumentem, że nie jest to jedynie ogólny program zajęć, lecz wyjaśnione całe lekcje wraz z przykładami i zadaniami domowymi. Na 3500 stronach zostało opracowanych wiele tematów a także umieszczonych kilka tysięcy przykładów i zadań domowych (w postaci diagramów).
Natomiast po angielsku najlepszą znaną mi serią książek, które mają zadanie doprowadzić do poziomu 2000 (a nawet 2100) jest seria 9 książek GM Artura Jusupowa (ostatnia z książek ma zostać wydana nie później niż do grudnia 2012 roku). Każda z pozycji ma od 260 do 300 stron, a więc w sumie mamy do dyspozycji niemal 2700 stron! Warto jeszcze podkreślić, że jest ona adresowana dla graczy od poziomu 1500, więc dobrze jest już mieć opanowane podstawy, gdy będziemy przerabiali poszczególne jej części. Wielkim plusem jest natomiast to, że autor ma bardzo duże doświadczenie szachowe oraz trenerskie i fakt, że wydanie tej serii w języku angielskim znajdzie wielu odbiorców chętnych, aby popracować nad podniesieniem swojego poziomu.
http://www.qualitychess.co.uk/docs/14/artur_yusupovs_awardwinning_training_course/
Powyższe opracowania są sprawdzonymi w praktyce pozycjami, więc można je śmiało nazwać profesjonalnymi narzędziami doskonalenia szachowego. Ideałem byłoby zebranie wszystkich tych pozycji i na ich podstawie opracowanie 20 tomów (wraz z zadaniami domowymi, każdy po 250-300 stron), które gwarantowałyby PEŁNY zakres wiedzy obowiązującej zawodnika mającego szczycić się poziomem dobrej 1 kategorii (czyli poziom 2000).
Zakładając, że mamy powyższą serię (tą nieistniejącą, która zawiera 20 tomów po 300 stron każdy) wystarczy ułożyć plan pracy i go po prostu realizować.
Na czym polega ułożenie planu pracy? Trzeba w nim zawrzeć odpowiedzi na następujące pytania:
1. Co jest głównym celem i jakie są szczegółowe cele oraz jakie są etapy jego realizacji?
2. W jaki sposób będziemy realizowali ten cel i co jest nam potrzebne do jego realizacji?
3. Jak będziemy monitorowali (sprawdzali) etapy realizacji zakładanego celu?
I tutaj przykład:
Celem głównym jest oczywiście uzyskanie poziomu 2000. Natomiast jednym z celów szczegółowych jest przeczytanie (przerobienie) 6000 stron konkretnej szachowej wiedzy w ciągu 3 lat. Szczegółowy cel to realizacja poszczególnych etapów (czyli po kilku miesiącach trzeba wykazać, że przeczytaliśmy zakładaną ilość stron). Etapu realizacji to przejście od pierwszego do ostatniego (zakładając, że jest ich 6 i każdy trwa pół roku, to na każdy przypada średnio 1000 stron szachowej wiedzy do przerobienia).
Realizacja powyższego celu będzie polegała na przyswojeniu materiału poprzez sesje czytania (założmy, że będzie to 5 razy w tygodniu po 1,5-2 godziny) odbywające się kilka razy w każdym tygodniu (codziennie za wyjątkiem weekendów). Potrzebne będą książki (jedna z wymienionych serii), szachy i szachownica oraz miejsce (i wyznaczony wolny czas w danym dniu i każdym tygodniu) w którym będziemy mogli czytać i przyswajać kolejne porcje wiedzy.
Z kolei monitoring będzie polegał na tym, że założymy sobie specjalny zeszyt (notatnik) w którym będziemy zapisywali ile stron wiedzy (i w jakim czasie) za każdym razem udało nam się przyswoić. Dodatkowo będziemy mieli określone w każdym tygodniu średnią ilość stron, którą powinniśmy (musimy) przerobić, aby być coraz bliżej realizacji zakładanego celu. Oprócz tego mając określone etapy pracy (przykładowo każdy etap to pół roku czasu) będziemy mogli sprawdzać czy pracujemy w odpowiednim tempie.
Poza tym stale należy sprawdzać czy nie jest konieczna modyfikacja celu lub też procesu. Jeśli będzie to konieczne i będzie zbliżało nas do osiągnięcia głównego celu, którym jest uzyskanie poziomu gry 2000, wówczas należy wprowadzić odpowiednie poprawki. Przykładowo okazało się, że zamiast 6000 stron wystarczy nam 5000 (wówczas wybieramy te 1000, które możemy odrzucić) albo też okazuje się, że mamy elektroniczną wersję tych materiałów i szachownica (realna) nie jest już konieczna. Może także być tak, że dane zadania (które są wydrukowane w książce jako przykłady do samodzielnego przerobienia) będziemy mieli możliwość rozwiązywania na współczesnych cudach techniki (takich jak tablet/Ipad/e-czytnik), wówczas należy zmodyfikować nasz plan. W ten sposób znacząco przyspieszymy proces i jakość nauki, a więc nasz cel będzie mógł zostać dużo szybciej zrealizowany.
Oczywiście oprócz przyswajania teorii także konieczne jest opracowanie planu pracy (celu szczegółowego, którego realizacja wpływa na efekt końcowy) dotyczącego praktycznej części. Chodzi tutaj przede wszystkim o to ile partii rozgrywamy: gdzie, z kim, w jaki sposób, jak często, na jaki czas i co ma być celem tych ćwiczeń. Dodatkowo nie należy zapominać o treningu praktycznym w postaci wykorzystania interaktywnych programów treningowych dotyczących doskonalenia swoich umiejętności w części debiutowej, końcowej czy też gry środkowej. No i także programy grająco-analizujące, które mogą służyć pomocą w analizie oraz jako sparing partner.
Dla każdej z tych części warto opracować osobny plan, tak aby potem patrząc na całość widzieć jak realizacja poszczególnych celów szczegółowych będzie wpływała na osiągnięcie celu głównego. Przykładowo po rozegraniu partii okazało się, że nie wiem w jaki sposób wygrać końcówkę hetman przeciwko wieży. Szukam zatem w podręczniku tematu realizacji przewagi w końcówkach i następnie czytam na czym polega cała sztuka. Jak już jestem pewien, że zrozumiałem wykład z książki, to następnie przystępuję do sprawdzenia i utrwalenia wiedzy teoretycznej i przełożenie jej na umiejętności praktyczne. Ustawiam w programie pozycje (najpierw te z książki, a potem losowe) w której jest hetman przeciwko wieży... i sprawdzam czy potrafię doprowadzić do mata. Następnie robię analizę partii (najpierw bez używania silnika i tablic końcówek) i sprawdzam na ile rozumiem popełniane błędy (gdy jeszcze nie wiedziałem w jaki sposób należy realizować przewagę). W ten sposób (rozegranie partii) znajdujemy nasze słabe strony (miejsca w których popełniamy błędy), a następnie (poprzez teorię popartą ćwiczeniami) korygujemy je. I tak w nieskończoność lub do momentu, gdy uznamy, że nasz poziom jest wystarczający i nie potrzebujemy dalej go podwyższać.
Dla osób zainteresowanych poszerzeniem tematu proponuję takie oto opracowania - różnej jakości i różnego kalibru (od graczy poziomu 1600 do mistrza Fide). Artykuły zostały specjalnie dobrane, aby pokazać szerokie spektrum poglądów i wizji tego co jest ważne, na co zwracać szczególną uwagę i czego warto unikać. Niektóre są bardzo krótkie (3-5 minut czytania), lecz są i takie, których lektura może nieco bardziej wciągnąć (chociażby pierwszy, czwarty i ostatni) oraz pobudzić do własnych przemyśleń.
1) Mistrz Fide prezentuje krótki opis programu, który jest adresowany do graczy poziomu 1400-1600.
FM Tiger Lilov: An Optimal Self-Preparation Program for 1400 – 1600 USCF Rated Players
http://www.chess.com/article/view/an-optimal-self-preparation-program-for-1400-ndash-1600-uscf-rated-players
2) Autor bloga (strony) beginchess na co warto zwrócić uwagę przy nauce szachów (jako formie postępu).
These Things Take Time : The Challenges Adults Face When Learning Chess
http://beginchess.com/2009/07/05/challengesofanadultlearningchess/
3) Girish Sastry opisuje jakie strategie powinien wykorzystywać gracz o rankingu w przedziale 1600-1800, który chce polepszyć swoją grę.
Chess: What strategies should an intermediate chess player study to improve?
http://www.quora.com/Chess/What-strategies-should-an-intermediate-chess-player-study-to-improve
4) Todd Bardwick (znakomity nauczyciel szachowy w stanie Colorado w USA) opisuje rozkład rankingu i postępu szachowego.
Observations about Chess Rating Distribution and Progression by NM Todd Bardwick
http://www.coloradomasterchess.com/Informant/Ratings%20and%20Expectations.htm
5) Dwóch autorów - Atkins i Kreider, opisują swoją wizję tego na czym polega droga postępu w szachach (także do poziomu około 2000). Jest to dość ciekawy artykuł pokazujący na co warto zwrócić uwagę i jakich najczęściej popełnianych błędów należy unikać.
The Path to Improvement by Kelly Atkins with S. Evan Kreider
http://www.chessville.com/instruction/instr_gen_path_to_improve.htm
Przy okazji drobna (aczkolwiek istotna) uwaga: powyższa seria (i wszystkie artykuły/wpisy na blogu), które są tutaj prezentowane nie są niczym więcej jak moimi własnymi przemyśleniami opartymi na bardziej lub mniej sprawdzonych pomysłach (amatorów, mistrzów oraz innych osób, które dzielą się swoimi pomysłami). Mają one na celu przede wszystkim inspirowanie do przemyślenia poszczególnych tematów i zagadnień, a nie podawanie gotowych rozwiązań na srebrnej tacy. Dlatego jeśli jesteś trenerem lub szkoleniowcem szachowym i chcesz znaleźć wartościowe informacje, to lepiej natychmiast opuść tę stronę i szukaj gdzie indziej. Tutaj są tylko moje pomysły (a raczej wymysły), które adresuje do amatorów, którzy chcą się dowiedzieć w którą stronę można pójść, aby coś znaleźć lub samemu coś stworzyć. Mam nadzieję, że teraz wszystko jasne. Profesjonale materiały są opracowywane przez specjalistów, a nie przeze mnie.
Brak komentarzy:
Prześlij komentarz